Kaart (cartografie) - Nizjni Novgorod (Nizhniy Novgorod)

Nizjni Novgorod (Russisch: Ни́жний Но́вгород), tussen 1932 en 1990 Gorki genoemd als eerbetoon aan de hier geboren schrijver, is met ongeveer 1,25 miljoen inwoners (2010) de op vier na grootste stad van Rusland na Moskou, Sint-Petersburg, Novosibirsk en Jekaterinenburg. Nizjni Novgorod is de hoofdstad van de oblast Nizjni Novgorod alsmede van het federale district Wolga.

De stad is gesticht in 1221 en de naam betekent letterlijk lage nieuwe stad, onder verwijzing naar de oudere stad Novgorod (= nieuwe stad). De stichter is prins Joeri Vsevolodovitsj van Vladimir. De stad ligt op de plaats waar de rivieren Oka en Wolga samenkomen en werd aangelegd als belangrijk bolwerk ter bescherming van de landsgrens. Het kremlin-fort was zeer gunstig gelegen vanwege de grote natuurlijke gracht die door beide rivieren werd gevormd.

In 1612 verdreef het burgerleger van Nizjni Novgorod, bijeengebracht door de koopman Kozma Minin en aangevoerd door vorst Dmitri Pozjarski, Poolse troepen, bevrijd Rusland en hielp het Michail Romanov als eerste van de Romanov-dynastie aan de macht.

In 1817 werd de Markt, een van de levendigste ter wereld, overgebracht naar Nizjni Novgorod, en begon jaarlijks miljoenen bezoekers te trekken. Tegen het midden van de 19e eeuw was de stad stevig gevestigd als de handelshoofdstad van het Keizerrijk Rusland. 's Werelds eerste radio-ontvanger door ingenieur Alexandr Popov en 's werelds eerste hyperboloïde gebouw en roosterschalenbekleding door ingenieur Vladimir Sjoechov werden gedemonstreerd op de industriële en Alle Rusland-tentoonstelling in 1896. Volgens officiële imperiale Russische statistieken was de bevolking van Nizjni Novgorod vanaf 14 januari 1913 97.000 inwoners.

Tot aan de Oktoberrevolutie was Nizjni Novgorod een belangrijke stad vanwege de Markt die eenmaal per jaar werd gehouden in juli en waar een groot deel van de goederen die in Rusland werden geproduceerd, werd verkocht. Nadat Maksim Gorki, die er werd geboren, in 1932 officieel als proletarische sovjetschrijver was erkend, werd de stad door Jozef Stalin omgedoopt in Gorki. In 1991 werd de oude naam in ere hersteld.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Gorki een van de belangrijkste producenten van militair materieel en munitie aan de front. De Luftwaffe bombardeerde de stad gedurende 1941-1943. De Automobielfabriek werd het meest getroffen. Op de stad liet men 33.934 bommen vallen. Na de oorlog werd Gorki onderscheiden met de Orde van Lenin en werd een gesloten stad, die door buitenlanders niet bezocht mocht worden. Reden hiervoor was de er gevestigde wapenindustrie, waar atoomonderzeeërs, gevechtsvliegtuigen, tanks en dergelijke werden geproduceerd. In 1992 werd de stad weer opengesteld.

In 1980 viel de atoomfysicus Andrej Sacharov bij het communistische regime in ongenade, nadat hij zich tegen de inval van Russische troepen in Afghanistan had uitgesproken. Hij werd uit Moskou verbannen en moest onder voortdurende bewaking van de KGB enige jaren in Gorki doorbrengen. In 1986 kreeg hij van President Michail Gorbatsjov toestemming om naar Moskou terug te keren. In de woning waar hij destijds in leefde, is tegenwoordig het Sacharov-Museum gevestigd.